Kerstmis met een kroonjuweel

Op 25 december spelen we onze traditionele Kerstmatinee. Toekomstig chef-dirigent Klaus Mäkelä leidt onder meer een van onze kroonjuwelen, Ein Heldenleben van Richard Strauss. In 1898 droeg de componist het werk op aan het orkest en de toenmalige chef, Willem Mengelberg.
Klaus Mäkelä, foto: Eduardus Lee
Klaus Mäkelä, foto: Eduardus Lee

Bestel nu kaarten voor het Kerstmatinee

Richard Strauss en het Concertgebouworkest

Richard Strauss' Ein Heldenleben is onlosmakelijk verbonden met ons orkest. Toen Strauss in 1897 de Nederlandse première van zijn Tod und Verklärung bij het Concertgebouworkest dirigeerde, was hij zeer onder de indruk. Hij schreef zijn vrouw: ‘Het orkest is werkelijk schitterend, vol jeugdige frisheid en bezieling, en voortreffelijk voorbereid zodat het een waar genoegen was het te dirigeren.’ In 1898 kwam hij terug voor Also sprach Zarathustra. Als dank voor wat hij in een brief aan zijn vader ‘de grootste triomf in mijn carrière’ noemde, droeg hij zijn volgende symfonische gedicht, Ein Heldenleben, op aan het Concertgebouworkest en Mengelberg.

Ein Heldenleben groeide bij zowel het orkest als het publiek uit tot een favoriet.  Willem Mengelberg dirigeerde het werk maar liefst 119 keer. Ook de chef-dirigenten die na hem kwamen hielden het op het repertoire. Klaus Mäkelä zet die traditie voort.

Solo voor Vesko Eschkenazy

Tijdens deze Kerstmatinee is een belangrijke rol weggelegd voor onze concertmeester Vesko Eschkenazy die op 1 januari aanstaande zijn 25-jarig jubileum viert. Hij speelt de prachtige, maar berucht lastige vioolsolo in Ein Heldenleben. Met deze solo vertolkt hij de levensgezellin van de held. Strauss geeft met aanwijzingen in de partituur aan dat haar stemming wisselend is, ‘Heuchlerich schmachtend’, ‘etwas sentimental’, ‘immer schneller und rasender’ en dan weer ‘zart und liebevoll’ - de violist heeft een scala aan emoties te vertolken.

Concertmeester Vesko Eschkenazy, foto Eduardus Lee

Vesko Eschkenazy noemt het een uitdagend stuk. ‘Van heel lyrisch gaat hij over in bijna schreeuwen, en alles wat daar aan dynamische verschillen tussenin zit. Aan alleen de noten spelen heb je echt niet genoeg. Technisch gezien schrijft Strauss hier ook niet het meest logische of gemakkelijke voor een violist. Ik ben er dus al bijtijds aan begonnen. Nu verheug ik me weer op de samenwerking met Klaus Mäkelä. En het blijft een fantastische ervaring om met mijn eigen vertrouwde orkest zo’n grote solo te spelen.’

Op radio en televisie

De Kerstmatinee wordt op 25 december vanaf 14.00 uur op de radio uitgezonden door AVROTROS via NPO Klassiek, om 15.00 uur volgt de televisie-uitzending via NPO 2.

Meer over Ein Heldenleben en Vesko Eschkenazy

  • Bekijk hier de veelgeprezen video-opname uit 2013 van Ein Heldenleben onder leiding van Mariss Jansons
  • Lees op Preludium.nl hoe Ein Heldenleden uitgroeide tot een kroonjuweel van het Concertgebouworkest.
  • Lees op Preludium.nl het interview met onze concertmeester Vesko Eschkenazy. Hij viert zijn 25-jarig jublieum bij het Concertgebouworkest met de grote vioolsolo in Ein Heldenleben