Johannes Brahms
Naar Amsterdam kom ik alleen nog terug om goed te eten en te drinken.' Johannes Brahms was in 1884 slecht te spreken over het Amsterdamse muziekleven. Bij de volgende gelegenheid toostte hij ‘op de slechte musici’.
In de stad werd intussen het conservatorium opgericht en was de bouw van Het Concertgebouw in volle gang. Op 3 november 1888 opende Het Concertgebouw zijn deuren en gaf het Concertgebouworkest er zijn eerste abonnementsconcert. Met als tweede stuk op het programma (na Beethoven) de Haydn-variaties van Brahms. Want bij een zichzelf serieus nemend symfonieorkest kan de Hamburgse componist niet ontbreken.
Bij de musici van het Concertgebouworkest zit Brahms’ muziek in het bloed. De vier symfonieën, de pianoconcerten, het Vioolconcert, het Dubbelconcert, de ouvertures en natuurlijk Ein deutsches Requiem, het zijn stuk voor stuk absolute meesterwerken en het Concertgebouworkest heeft ze vele malen gespeeld.
In april 2025 verscheen op het platenlabel Deutsche Grammophon een cd-box met de vier symfonieën, die het Concertgebouworkest tussen 2021 en 2023 live uitvoerde onder leiding van John Eliot Gardiner. ‘Iedereen die van Brahms houdt zou hiernaar moeten luisteren’, oordeelde het Duitse radiostation BR Klassik.
Brahms heeft het Concertgebouworkest zelf nooit horen spelen. Hij overleed toen het orkest acht jaar oud was en Willem Mengelberg net als tweede chef-dirigent was ingesteld.
